poniedziałek, 13 grudnia 2010

Boa Leśny

Wąż ten posiada jedną Polską nazwę - Boa leśny. W USA oraz Kanadzie gatunek ten znany jest jako Amazon Tree Boa. Historia łacińskiej nazwy tego gatunku jest bardzo długa i zawiła. Postaram się ja w skrócie omówić. Gatunek ten odkrył w 1758 Linnaeus i sklasyfikował jako Boa hortulana 2 gatunki (Corallus hortulanus oraz Corallus enydris. W późniejszych rewizjach systematyki stwierdzono ze to 2 oddzielne gatunki. Badanie te przeprowadzali Gray w 1842, Stull 1935 oraz Forcart 1951. Po zakończeniu badań oddzielono w systematyce te 2 gatunki. Później zaczęły się tematy podgatunków i tutaj znowu pojawiły się schody.... jeszcze w 1991, 1996, 1997 oraz w 2001 zmieniano nazwy systematyczne tego gatunku w związku z czym w literaturze występują różne nazwy łacińskie. Spróbuje rozwiać wątpliwości: Corallus enydris enydris jest synonimem Corallus hortulanus hortulanus (obecnie stosowana łacińska nazwa).

Wielkość
Jest to średniej wielkości dusiciel. Dorosłe osobniki pochodzące z odłowu mierzą maksymalnie samce 120-140cm a samice 150-175cm. Natomiast hodowlane osobniki osiągają odpowiednio 120-160cm i 160-195cm. Corallus hortulanus jest znacznie drobniejszym wężem od jego większego kuzyna Boa szmaragdowego Corallus caninus.

Długość życia
Brak jest dokładnych informacji na ten temat. Szacuje się że wąż tej żyje maksymalnie 20 lat.

Wygląd
Wąż ten charakteryzuję się smukłym i umięśnionym ciałem. Głowa która ma podłużny kształt jest wyraźnie wyodrębniona od reszta ciała. Źrenica jest pionowa natomiast kolor tęczówki jest zmienny. Wszystkie Corallusy posiadają charakterystyczny układ termoreceptorów na górnej i dolnej szczęce. Ogony tych węży są niezwykle chwytne. Boa leśny potrafi cała noc wisieć zaczepiony końcówką ogona o gałąź i czekać na ofiarę. Ubarwienie jest niezwykle zmienne. Nie można opisać stałego schematu ubarwienia. Spotyka się osobniki ze wzorkiem na ciele lub też zupełnie gładkie. Osobniki formy dzikiej ubarwione są najczęściej brązowo, szaro lub różne kombinacje tych kolorów w połączeniu z ciekawymi wzorkami. Najciekawsze dla terrarystów są jednak formy barwne. Tutaj występuje zasadnicza różnica. Formy barwne węży takich jak np. Boa dusiciel lub pyton tygrysi to genetycznie utrwalane mutacje genowe. W przypadku Boa leśnych formy barwne są zjawiskiem naturalnym i są inaczej dziedziczone (nie występują heterozygoty). W tej chwili na świecie jest już wiele form barwnych tych węży. Najczęściej spotykane są tzw. Color phase i tutaj najbardziej popularne są 2 formy Yellow phase oraz Red phase. Węże tych odmian są jednobarwne i nie posiadają wzorków na ciele. Oprócz tych najbardziej spotykanych form w sprzedaży są już tzw. Designer forms które powstają dzięki krzyżowaniu różnych osobników o ciekawym, obiegającym od norm ubarwieniu.

Występowanie
Boa leśne są spotykane w 33 różnych lokacjach które zostały sprecyzowane przez naukowców - herpetologów z całego świata. Najogólniej może stwierdzić że węże te występują w Środkowej i Południowej Ameryce na teranie państw Wenezuela, Gujana, Brazylia, Peru, Panama o raz na wielu wysepkach ciągnących się wzdłuż linii brzegowej tych państw. Na niektórych z tych wysp ostatnio zostały odkryte niezwykle rzadkie gatunki endenemiczne.

Cechy szczególne
Po pierwsze należy nadmienić że gatunek ten został sklasyfikowany w II załączniku CITES. Oznacza to, że osobniki zakupione po 2 listopada muszą posiadać dokumenty zezwalające na import. Zwierzęta bez tej dokumentacji będą posiadane nie legalnie. (chyba że zostały zakupione wcześniej i zarejestrowane na oświadczenie woli). W tej części opisu można opisać też działanie ich niezwykle czułych termoreceptorów (prawdopodobnie właśnie u Corallusów są one najlepiej rozwinięte). Bardzo ciekawy jest sposób polowania tego gatunku. Węże takie jak np. pyton tygrysi jeżeli czują w powietrzu zapach pożywienia natychmiast wpadają w "amok" polowania i rzucają się na wszystko co się rusza, natomiast Boa leśne są bardzo wytrawnymi myśliwymi. Najczęściej w terrarium polują tylko po zmroku. Jeżeli poczują zapach ofiary zaczynają bardzo powoli pełznąć w kierunku dna terrarium. Kiedy wąż zbliży się już na pewną odległość formuje z przednią część ciała w kształt litery S. Wąż stosunkowo długo przed atakiem obserwuje zdobycz. Dzięki swoim niezwykle czułym termoreceptorom lokalizuje głowę ofiary i uderza prawie zawsze idealnie w głowę lub kark ofiary. Atak jest naprawdę błyskawiczny. Wąż w ułamku sekundy owija się wokół zdobyczy i dusi. W naturze węże te polują również na ptaki. Są tak szybkie że potrafią schwycić przelatującego ptaka. W polowaniu na ptaki pomagaja im długie zakrzywione do tyłu zęby.

Aktywność
Boa leśny prowadzi typowo nocny tryb życia. W terrarium najczęściej cały dzień spędza w kryjówce lub na ulubionej gałęzi. Dosyć często na krótko przed zgaszeniem oświetlenia i ogrzewania dziennego węże te wychodzą pod promiennik aby "złapać" ostanie ciepłe promienie. Zazwyczaj od razu po wyłączeniu oświetlenia w terrarium węże te stają się bardzo aktywne.

Biotop
Węże te zamieszkują wiecznie zielone lasy równikowe Ameryki Środkowej i Południowej. Większość życia spędzają ukryte wysoko wśród koron drzew tropikalnych. Na ziemie schodzą bardzo rzadko.

Terrarium
Ze wzglądu na typowo nadrzewny tryb życia tych węży terrarium powinno mieć układ pionowy z dużą ilością gałęzi oraz konarów na których wąż będzie spędzał większość czasu. W terrarium należy utrzymywać warunki panujące w lasach tropikalnych (najważniejsza jest wysoka wilgotność powietrza) Dla gatunków które wymagają wysokiej wilgotności powietrza najlepsze są szklane terraria. Jeżeli zdecydujemy się na drewniany zbiornik to drewno powinno zostać zabezpieczone naturalnymi lakierami. Należy pamiętać o dobrej wentylacji w zbiorniku. Najlepiej żeby otwory wentylacyjne znajdowały się w górnej oraz bocznej ściance terrarium. Najistotniejszym elementem wystroju są konary oraz gałęzie. Boa leśne spędzają większość czasu na konarach. Najlepszym układem będą horyzontalne (poziome) rurki (np. bambusowe, PCV albo kije do szczotek dostępne w supermarketach). Ważne jest aby takie rurki krzyżowały się ze sobą. Węże te czują się najlepiej jeżeli ich ciało podparte jest w 2-3 miejscach. Podłoże powinno doskonale chłonąć i utrzymywać wilgotność. W tej chwili na rynku dostępna jest pełna gama substratów do terrariów. Polecam np. kostki podłoża kokosowego które rozpuszcza się w wodzie. Basen z wodą powinien zajmować ok. 1/4 powierzchni dna terrarium. W zbiorniku konieczny jest przewód grzewczy. Spełnia on 2 funkcje, po pierwsze podnosi wilgotność powietrza ponieważ paruje woda z podłoża oraz z basenu a po drugie w nocy podnosi temperaturę a gatunek ten wymaga stosunkowo wysokiej temperatury w nocy. Terrarium można obsadzić żywymi roślinami. Podnoszą one walory estetyczne i pomagają utrzymać wysoką wilgotność powietrza. Jeżeli ktoś preferuje bardziej sterylne otoczenie dla węża można zastosować sztuczne rośliny do terrariów. Rośliny powinny formować kryjówkę dla węża, czasem jest to kluczowy element w przypadku aklimatyzacji węża. Jeżeli w terrarium brak jest kryjówki to najczęściej węże te odmawiają przyjmowania pokarmu. Pamiętajmy że terrarium ma nie tylko cieszyć nasze oko ale przede wszystkim ma ono zapewniać jak najlepsze warunki naszemu podopiecznemu.

Wielkość terrarium
Dla młodego osobnika ok. 50-60 litrów 40/30/50cm. Dla dorosłego osobnika 75/45/85cm natomiast dla dorosłej pary 90/55/100cm. Najważniejszym parametrem jest wysokość terrarium, im wyższe terrarium tym lepiej dla węża.

Oświetlenie
Węże te zamieszkują wiecznie zielone lasy tropikalne i bardzo rzadko wystawione są na pełne nasłonecznienie. Preferują gałęzie w półmroku. W terrarium najlepiej zainstalować jak najmniejszą i najsłabszą świetlówkę UV (np. Repti-Glo 2.0). Jeżeli chodzi o ogrzewanie to należy stosować czerwone promienniki podczerwieni bądź żarniki (promienniki działające na zasadzie drutu oporowego). Od wiosny do jesieni oświetlamy węże 13-14 godzin dziennie. Konieczne są zmiany w cyklu oświetlenia w celu stymulowania zwierząt do rozmnażania.

Temperatura
Temperatura powietrza powinna utrzymywać się na poziomie 27,5-29,5°C. Dla dorosłych osobników oraz 29-31°C. Dla młodych. W nocy temperatura powinna utrzymywać się na poziomie 23-25°C. A dla młodych 24-26°C. Ze względu na delikatność tego gatunku zalecane jest stosowanie termostatów. Odpowiednią temperaturę w ciągu dnia zapewniamy dzięki kombinacji promiennika i ogrzewania podłogowego natomiast w nocy stosujemy jedynie ogrzewanie podłogowe. W okresie "zimowym" konieczne jest operowanie temperaturą w zbiorniku (patrz Rozmnażanie).

Wilgotność
Powinna utrzymywać się na poziomie ok. 75-90% w dzień i w nocy (ew. niewielki spadek w nocy). Wysoka wilgotność powietrza uzyskujemy dzięki wodzie parującej z basenu i podłoża oraz dzięki częstemu zraszaniu terrarium. Koniecznie 2-3 razy dziennie. W większych zbiornikach zraszanie normalnym małym spryskiwaczem do kwiatków nie daje odpowiednich efektów. Konieczne jest stosowanie opryskiwaczy. Posiadają one pompki ciśnieniowe które podnoszą ciśnienie w zbiorniku i dzięki temu spryskiwanie jest prostsze i efektywniejsze. Najlepszym rozwiązaniem jest zainstalowanie systemu zraszającego.

Żywienie
Boa leśne w naturze żywią się głownie gryzoniami oraz w mniejszym stopniu ptakami. Istnieją pewne informacje, że w naturze żywią się również innymi gadami. W terrarium najczęściej żywimy je gryzoniami. Jeżeli mamy dostęp to starszym osobnikom można podać 1-dniowe kurczaki. Młodym osobnikom podajemy kilkudniowe noworodki (ważne aby miały już delikatne owłosienie oraz żeby się poruszały). Boa leśne reagują na ruch. Jeżeli mysz biega po terrarium bardzo pobudza je to do polowania. Uwagi te szczególnie dotyczą młodych osobników które odmawiają samodzielnego jedzenia. Ważne jest w przypadku dużych osobników nie podawać dużych gryzoni. Nawet dorosły boa leśny powinien dostać 1-2 dorosłe myszy a nie młodego szczura. Węże te po zjedzeniu za dużego posiłku często wymiotują i potem uporczywie odmawiają jedzenia. Nie wolno ich przekarmić. Wszystkie Corallusy maja bardzo wolny metabolizm. Młode osobniki karmimy raz na 7 dni, podrostki raz na 10-14 dni a dorosłe raz na ok. 20 dni. Przekarmienie tych węży prowadzi do odwodnienia a to może być tragiczne w skutkach.

Boa Tęczowy

Wielkość
Zazwyczaj nie przekraczają 2 metrów. Za największy uznaje się podgatunek brazylijski. Najmniejsze osobniki, mierzące powyżej metra należą do osobników z wybrzeża Gujany Francuskiej należące do końca nie określonego podgatunku. Drugi popularny podgatunek kolumbijski osiąga 150 - 180 cm.

Długość życia
Przy dobrej opiece dożywają nawet do 20 lat (rekord 27 lat), ale średni czas przeżycia w naszych terrariach to około 12 - 15 lat.

Wygląd
Ciało masywne. ale szczupłe (dorosłe osobniki nie przekraczają wagi 4,5 kg) z trójkątną w zarysie, dobrze wyodrębnioną głową,. Wzdłuż dolnej wargi słabo widoczne drobne jamki na ich dnie znajdują się termoreceptory, dzięki którym "tęczówki" odnajdują swą ciepłokrwistą ofiarę nawet w całkowitej ciemności. Ciało boa tęczowego pokrywają gładkie łuski. Jest to szczuplejszy wąż w porównaniu do np. boa dusiciela, którego osobniki porównywalnej wielkości są nawet 3 razy cięższe. Ubarwienie zależne jest od podgatunku. Zaobserwowano, że nocą podczas aktywności "tęczówki" są jaśniejsze i są bardziej "tęczowe", w ciągu dnia i po zapaleniu światła nocą ciemnieją

Podgatunki
Wyróżniono 9 podgatunków (choć niektórzy opisują ich 10). Różnią się od siebie znacznie ubarwieniem, występowaniem, układem i wielkością łusek i w niewielkim stopniu wielkością. (patrz załączony klucz).

  • E. c. cenchria (Linnaeus, 1758) - brazylijski boa tęczowy
    Podgatunek o niezwykle pięknym i efektownym ubarwieniu, zajmuje pod tym względem bez wątpienia pierwsze miejsce wśród pozostałych podgatunków. Jego wzór jest jaskrawy i pozostaje taki również po osiągnięciu dojrzałości. Kolor podstawowy to wiśniowo-brązowy, wzdłuż grzbietu biegną jaskrawe czarne pierścienie, wewnątrz których tło jest o ton jaśniejsze od umaszczenia podstawowego, po bokach ciała czarne owale z jasnymi półksiężycami. Niektóre osobniki mają po bokach srebrzysty odcień i są nazywane odmianą "Lamar". Przez wielu hodowców uznawany za najpiękniejszego wśród dusicieli. Pod względem rozmiarów góruje nad podgatunkiem kolumbijskim, argentyńskim, gujańskim i paragwajskim ale ustępuje peruwiańskiemu (największy) i podgatunkowi z wyspy Marojo. W polskich hodowlach spotykany niestety dość rzadko. Efektowny wygląd czyni go wężem poszukiwanym wśród terrarystów.

  • E. c. alvarezi (Abalos, Baez & Nader, 1964) - argentyński boa tęczowy
    Podgatunek osiągający najmniejsze rozmiary i o najbardziej na południe wysuniętym zasięgu. Wzorem ubarwienia odbiega nieco od pozostałych. Jest on mniej regularny ale wyraźniejszy niż u podgatunku kolumbijskiego i gujańskiego, mniej jednak wyraźny niż u brazylijskiego. Półksiężyce na bokach ciała są wyraźnie szersze. W większym stopniu niż u innych przeważają kolory szare zaś sam wąż jest ogólnie jaśniejszy. Zdarzają się osobniki o większym udziale koloru pomarańczowego. Występujący u wszystkich podgatunków metaliczny połysk jest u niego znacznie słabszy.

  • E. c. assisi (Machado, 1945)
    Brak doniesień o obecności tego podgatunku w hodowli terraryjnej. Zamieszkuje tereny suche rzadko zalesione z duża amplituda temperatur dziennych.

  • E. c. barbouri (Stull, 1938) - boa tęczowy z wyspy Marajo
    Jest również zbliżony kolorystycznie do podgatunku brazylijskiego, choć jego wzór jest nieco mniej wyrazisty (znacznie wyraźniejszy jednak niż u kolumbijskich i gujańskich). Ubarwienie jest też wyraźnie ciemniejsze. Podobnie jak peruwiański posiada duże łuski. Podgatunek prawie nie występuje w terrarystyce (również w hodowlach za zachodnią granicą).

  • E. c. crassus (Cope, 1862) - gujański boa tęczowy
    Wraz z podgatunkiem kolumbijskim stanowi jeden z dwóch najpopularniejszych w polskich hodowlach. Ustępuje mu nieco rozmiarami. Pod względem jaskrawości wzoru ubarwienia można go umieścić pomiędzy podgatunkiem kolumbijskim a brazylijskim, temu ostatniemu ustępuje pod tym względem bardzo znacznie, jednak w przeciwieństwie do kolumbijskiego nawet u dorosłych osobników wzór pierścieni jest dość wyrazisty. Istnieje spór co do istnienia tego podgatunku, nie posiada on własnej nazwy łacińskiej i oficjalnie węże te uznaje się za przynależne do podgatunku paragwajskiego. Stosowanie wobec niego łacińskiej nazwy crassus jest więc nieprawidłowe, większość biologów uznaje go jednak za odrębny od paragwajskiego, stąd powszechnie nazywa się go gujańskim boa tęczowym;

  • E. c. gaigei (Stull, 1938) - peruwiański boa tęczowy.
    Największy wśród podgatunków. Efektownie ubarwiony wąż, bardzo zbliżony wyglądem do podgatunku brazylijskiego. Charakterystyczną cechą są nieco większe łuski niż u pozostałych podgatunków. Podgatunku tego prawie nie spotykamy w terrarystyce;

  • E. c. hygrophilus (Amaral, 1954)
    Brak doniesień o hodowli w warunakch terrarium.

  • E. c. maurus (Gray, 1849) - kolumbijski boa tęczowy
    Najpopularniejszy u nas podgatunek boa tęczowego (o dziwo dość rzadki w terrariach USA). Nieco mniejszy od podgatunku brazylijskiego. Dorosłe osobniki są w zasadzie prawie jednobarwne (podgatunek najmniej zróżnicowany kolorystycznie). Przeważający kolor wiśniowo-brązowy, słabo widoczne są czarne pierścienie biegnące wzdłuż grzbietu i ciemne plamy po bokach ciała. Młode osobniki posiadają trochę wyraźniejszy wzór przez co przypominają nieco podgatunek brazylijski (najefektowniej ubarwiony), jednak po ukończeniu około półtora roku wzór zanika prawie zupełnie.

  • E. c. polylepis (Amaral, 1935)

  • E. c. crassus(2) Paragwajski boa tęczowy
    Znacznie rzadszy od podgatunku gujańskiego. Nie wszyscy badacze wyróżniają go jako osobny podgatunek. Ubarwieniem najbardziej przypomina argentyńskiego. Jego wzór również jest mniej regularny jednak również bardziej rozmyty od podgatunku argentyńskiego. Ubarwienie węża jest też znacznie ciemniejsze.
Cechy szczególne
Swą nazwę bierze od tęczowego blasku nasilającego się po linieniu (choć i przed wylinką niektóre osobniki zachowują tę cechę), kiedy to mieni się najintensywniej kolorami tęczy. Zjawisko to zawdzięcza fakturze łusek, na którą składają się mikroskopijne wypukłości i wgłębienia działające jak pryzmaty rozszczepiające światło. (podobne, choć mniej intensywne takie zjawisko obserwujemy u innych węży np. pytona siatkowanego, czy białowargiego (Liasis albertisi).

Aktywność
Jak wszystkie dusiciele jest zwierzęciem aktywnym o zmierzchu i do wczesnego świtu poszukuje pokarmu. W ciągu dnia zazwyczaj płochliwy ukrywa się przed światłem w różnych zakamarkach norach, dziuplach, pod zwalonymi drzewami, wśród korzeni drzew itd.

Biotop
Jest to gatunek o dużym obszarze występowania, co powoduje, że poszczególne podgatunki zamieszkują różnorodne środowiska od suchych prawie stepowych (E. c. alvarezi, E. c. assisi), poprzez rzadko zalesione tereny podmokłe, po wilgotne lasy tropikalne ze stałymi warunkami klimatycznymi (E. c. cenchria, E. c. maurus)

Terrarium
Boa tęczowe (podgatunki dostępne u nas) hodujemy w przestronnym terrarium wilgotnego typu, które urządzamy na podobieństwo lasu tropikalnego (żywe rośliny nie są wskazane, ale jeżeli chcemy umieścić je w terrarium to muszą być zabezpieczone przed zmiażdżeniem prze ciężkiego gada). Minimalne (!!) rozmiary powierzchni dna to 3/4 na 1/2 długości węża, wysokość terrarium to 1/2 długości osobnika. Optimum to 1 x 1/2 x 3/4 długości osobnika. Gdy trzymamy więcej osobników zwiększamy pomieszczenie o minimum 20% na każdego następnego węża. Im większe terrarium z odpowiednim wyposażeniem tym lepiej dla "tęczówek". Na dno terrarium układamy podłoże, które stanowi może kilkunastocentymetrowa warstwa torfu z piaskiem, substratu kokosowego (lignocel), żwirku, ziemi leśnej, ale wystarczają także trociny, ręczniki papierowe, płaty ligniny czy gazety. Ze względu na skłonności do wspinaczki boa tęczowych instalujemy w ich pomieszczeniu grube gałęzie (min. powinna odpowiadać średnicy największego węża), konary, półki dostosowane do ciężaru zwierzęcia. Ważne jest, by w terrarium umieścić różne ukrycia w postaci wydrążonych pni, donic, rur ceramicznych i skrzynek drewnianych w chłodniejszych miejscach terrarium. Ich ilość powinna odpowiadać liczbie zwierząt w pomieszczeniu, a wielkość taką, by wąż cały mógł się ciasno w nim schować.

Nad ulubionymi miejscami wylegiwania się węży należy umieścić (najlepiej w jednym z rogów terrarium i nad gałęzią lub półką) źródła ciepła - promienniki, żarówki. Kable lub płytki grzewcze powinny ogrzewać maksymalnie 2/3 powierzchni dna. Wszystkie zdroje ciepła muszą być zabezpieczone tak, by węże nie uległy poparzeniu czy też porażeniu prądem. Ważne jest też umieszczenie kilku źródeł ciepła, by wąż mógł sobie zawsze wybrać miejsce o odpowiadającej mu temperaturze. Temperatura powinna wynosić w zależności od pogatunku za dnia (DTH) w różnych miejscach pomieszczenia hodowlanego 25 - 32°C, miejscowo do 35°C (dla boa kolumbijskiego) i 21 - 30°C dla boa brazylijskiego, w nocy (NTL) może spadać do 22 - 24°C (boa kolumbijski) i 20 - 22°C dla brazylijskiego podgatunku. Bardzo istotne dla zdrowia (a także dla rozmnażania) "tęczówek" jest zapewnienie fluktuacji temperatur dobowych. Długie przetrzymywanie tych węży w zbyt wysokich i stałych temperaturach powoduje śmierć zwierząt.

Oświetlenie
Nie powinno być zbyt intensywne. Ze względu na nocny i zmierzchowy tryb życia tego gatunku za mocne jasne światło może stresować węże. Stosujemy przez 12 - 14 godzin na dobę w okresie aktywności węży (wiosna, lato, początek jesieni), w okresie spoczynku i przygotowań do godów dzień świetlny skracamy stopniowo nawet do 8 - 10 godzin. By nie płoszyć węży nagłym wyłączeniem oświetlenia zainstalowane mam trzy żarówki promiennikowe i o różnej mocy i wieczorem stopniowo, co pół godziny gaszę jedną z nich. Potem gaszę także światło w pokoju hodowlanym. Rankiem kolejność jest odwrotna. Stosowanie lamp UV jest zbędne. Po pierwsze boa tęczowe to zwierze nocne i rzadko jest wystawiony na bezpośrednie promieniowanie słoneczne, po drugie badania wykazały, że jego skóra przepuszcza tylko 1% promieniowani UVB.

Nie możemy zapomnieć o takim wyposażeniu terrarium jak basen rozmiarów dostosowanych do wielkości węża (tzn. taki, by cały wąż mógł się w nim zanurzyć). W nim to boa będzie spędzał długie chwile szczególnie po obfitym posiłku lub przed wylinką. Można zastosować podgrzewanie wody w postaci odpowiednio zabezpieczonej grzałki akwarystycznej lub kabla grzewczego pod basenem o mocy takiej, by woda miała temperaturę 24 - 26°C. Należy też rozwiązać problem wymiany wody w tym zbiorniku, bo węże często oddają nieczystości do wody. Ważna jest odpowiednio wysoka wilgotność w terrarium, bo boa tęczowe (szczególnie podgatunek brazylijskii i młode osobniki) są wrażliwe na odwodnienie. Zbyt niska wilgotność wywołuje zaburzenia wylinki, spadek apetytu, zaburzenia trawienia i wymioty (!!!), nieprawidłowośći rozwoju zarodków, a nawet śmierć węża. Codziennie w okresie aktywności "tęczówek" całe terrarium należy zraszać letnią wodą. Zapewnia to wraz z basenem o dużej powierzchni parowania łatwe utrzymanie należytej wilgotności w terrarium, która powinna wynosić w okresie aktywności węży w zależności od podgatunku około 70 - 75%, w ciągu dnia, nocą nawet 80% (podgatunek brazylijski) i 60 - 70% dla boa kolumbijskiego. Bardzo ważna jest dobra wentylacja terrarium, by zapobiec rozwojowi pleśni i innych grzybów. Połowę górnej pokrywy terrarium i 1/3 bocznej ściany powinna stanowić drobna siatka metalowa bądź plastikowa, tak zabezpieczona, by wąż jej nie rozerwał lub wypchnął.

Żywienie
Boa tęczowy to wąż dosyć żarłoczny. Pokarm stanowią różnej wielkości, dostosowane do rozmiarów węża, zwierzęta ciepłokrwiste, a więc myszy, szczury, chomiki, małe świnki morskie i króliki, gołębie, kurczaki i inne ptaki. W naturze boa tęczowe zjadają także rzadko płazy i jaszczurki. Niektóre osobniki (podgatunki) wyspecjalizowały się w przyjmowaniu określonego pokarmu (ptaki) i w hodowli terraryjnej sprawiają problemy, na szczęście nie dotyczy to zazwyczaj naszych podopiecznych. Swoje "tęczówki" karmię o zmierzchu, a częstotliwość zależy od kondycji, wieku, cyklu życiowego węża. Zawsze staram się podawać świeżo nakarmione zwierzęta karmowe (nie strawiony pokarm w ich żołądkach jest dobrym "balastem" pobudzającym prace jelit węża). Przed wylinką, w okresie godowym, gdy samica jest zapłodniona, gad może nie przyjmować pokarmu nawet przez kilka tygodni. Oczywiście choroba węża też może się objawiać brakiem apetytu. Młode osobniki karmimy nawet kilka razy w tygodniu (2 - 3), dorosłe raz na kilka tygodni. Preferuję podawanie martwej świeżo ubitej karmy, choć bezproblemowo przyjmują one także rozmrożone (do temp około 30°C) zwierzęta karmowe. Ta forma karmienia przeważa na podawaniem żywej karmy tym, że mam pełną kontrole nad karmieniem. Wąż mniej czasu pożytkuje na zjedzenie (bo odpada długotrwałe duszenie ofiary), zwierze karmowe nie ucieka i nie ukrywa się w zakamarkach terrarium, źle pochwycone nie może bronić się i pogryźć gada, mniej odważnym osobnikom można położyć ofiarę w terrarium i pozostawić by sam ją pochwycił i zjadł. Raz w miesiącu na każdy metr węża podaję wraz z pokarmem 1,5 tabletki preparatu witaminowego (Vitaral, Centrum). Przestrzegam przed manipulacjami w terrarium bezpośrednio po nakarmieniu węży, bo zdarzyć się może, że wąż myśląc, iż ma do czynienia z jeszcze jedną ofiarą rzuci się na nasze ręce i niechcący pokąsa. Zawsze przed manipulacjami w terrarium należy odczekać, aż "szał" polowania minie i bezwzględnie umyć ręce, by zmyć z nich zapach zwierząt karmowych. Oczywiście po manipulacjach w terrarium ręce też należy umyć.

Pyton Tygrysi

Wielkość
W zależności od podgatunku osiąga przeważnie od 3,5 do 8 m długości. Python molurus molurus dorasta do 4 - 4,5 m, zaś Python molurus bivittatus do 6 m, Python molurus molurus "pimbura" jest najmniejszy i nie przekracza 3,5 metra długości. Ze względu na długoletni chów wsobny, szczególnie podagtunku ciemnoskórego nastąpiło m.in. zmniejszenie osiagnych rozmiarów. W chwili obecnej osobniki tego podgatunku nie przekraczają często 4 metrów długości.

Długość życia
Do około 25 lat (maksymalnie 37). Oczywiście m.in. złe warunki środowiskowe, nieprawidłowe żywienie i przebyte choroby znacznie wpływają na skrócenie długości życia tego pytona w terrarystyce.

Wygląd
Posiada silne masywne ciało, głowa dobrze wyodrębniona od reszty ciała. Na górnej i dolnej wardze zauważamy szereg otworów, są to ujścia jamek termoreceptorowych. Dzięki tym termoreceptorom wyczuwają one różnice temperatury miedzy otoczeniem a ciałem ofiary i precyzyjnie ja odnajdują w całkowitej ciemności (podobne narządy jamki policzkowe posiadają grzechotniki)w, oraz pionowe źrenice. Podstawowy deseń to jasno lub ciemnobrązowe, nieregularne duże plamy oddzielone od siebie cienkimi, jasnożółtymi pręgami. Plamy są jaśniejsze w części centralnej, ciemniejsze zaś przy krawędziach. Łuski brzuszne są jasne, szarożółte; bez wzoru lub z delikatnym nakrapianiem. Poszczególne podgatunki różnią się intensywnością i jasnością tych plam tworzących podstawowe umaszczenie. Występujące w naszych terrariach osobniki są najczęściej mieszańcami podgatunków i dlatego można spotkać taka różnorodność wielkości i ubarwienia tych pytonów.    

Cechy szczególne
Samica opiekuje się złożonymi jajkami, owija się wokół nich i pozostaje tak aż do wylęgu młodych broniąc swych jajek. W splotach dzięki drżeniom mięśni jest w stanie podnieść o kilka stopni temperaturę ciała (podobnie robi Homo sapiens, gdy mu zimno doskwiera i drży z zimna). Gdy natomiast jest za ciepło poluźnia sploty.

Ciekawostki
Posiada kilka odmian barwnych. Znane są osobniki albinotyczne (amelanistyczne), "zielone", "labiryntowe", marmurkowe, "leopard" i wiele innych uzyskanych poprzez krzyżowanie osobników o określonych cechach umaszczenia.

Aktywność
Budzi się do życia o zmierzchu i w nocy, ale za dnia gdy w terrarium nie jest zbyt jasno chętnie pełza i poszukuje pokarmu lub trawi długie godziny w basenie.

Biotop
Lasy tropikalne, ze względu na dużą masę ciała dorosłe osobniki przebywają na ziemi, najchętniej w pobliżu zbiorników wodnych. Długie godziny spędzają w wodzie, gdzie czyhają na ofiarę przychodzącą do wodopoju. Dobrze pływa i nurkuje. Zanurzenie może trwać nawet do kilkunastu minut.

Terrarium
Jest to duży wąż, więc wymaga odpowiednio dużego pomieszczenia. Terrarium typu tropikalnego powinno być wyposażone w basen o wielkości takiej, by cały wąż mógł się w nim zanurzyć.
Woda musi być czysta, bo basen służyć będzie wężowi także jako wodopój. W basenie też często pytony oddają nieczystości, a uwzględniając wielkość węża i temperaturę w terrarium musimy się ustrzec przed niemiłymi zapachami. Dlatego też basen powinien być zaopatrzony w odpływ ułatwiający szybką wymianę wody w razie jej zabrudzenia. Jako podłoża możemy użyć trocin, mieszaniny trocin z torfem, torfu z piaskiem lub zwykłych gazet lub papierowych ręczników. Należy uwzględnić łatwość wymiany i uzupełniania podłoża w przypadku zanieczyszczenia go odchodami. Konary lub gałęzie umieszczone do wspinania i zrzucania wylinki muszą uwzględniać wielkość i masę węża (4-metrowy osobnik ma masę 25 kg). Muszą być one stabilne, by wąż nie doznał uszkodzeń, gdy gałąź się złamie lub przewróci pod ciężarem węża. Ewentualne półki, na których węże będą przebywać także muszą uwzględniać dużą masę zwierzęcia. Kryjówek nie stosujemy, ale jeśli ktoś chce i ma na to miejsce w terrarium umieścić możemy np. przewrócony plastikowy pojemnik na śmieci (do nabycia w marketach budowlanych) lub wydrążony pień.

Wielkość terrarium
Długość terrarium (bez długości i szerokości basenu) to minimum połowa długości węża, a szerokość 1/3 długości węża. Terrarium nie musi być wysokie, bo węże te mało się wspinają. Im większe terrarium tym lepiej dla węża.

Pyton Zielony

Wielkość
Jest to średniej wielkości wąż. Zazwyczaj osiąga 1,5 metra ale osobniki pewnych odmian geograficznych dorastają do 2 metrów długości.

Długość życia
Znane są osobniki które żyją w hodowli ponad 15 lat, rozmnażają się, a odłowione były z naturalnego środowiska jako dorosłe, wiec miały już co najmniej 3 lata. Wynika z tego, że węże te mogą osiągnąć w niewoli około 20 lat.

Wygląd
Głowa wyraźnie oddzielona od reszty ciała. Szczęki zaopatrzone są w długie nawet na centymetr zakrzywione do tyłu zęby, a jest ich kilkadziesiąt. Źrenice są pionowe, a tęczówka żółtawa lub zielonkawa; u młodych osobników przyjmuje zabarwienie ciała. Na pysku posiada charakterystyczny układ wgłębień w łuskach które prowadzą do termo receptorów doskonale rozwiniętych u tych węży (jak u innych pytonów czy boa). Łuski znajdujące się na końcu pyska (rostralne) maja dwa wgłębienia, spośród 12-16 łusek górnej wargi (supralabialne) tylko trzy pierwsze posiadają wgłębienia (u Boa psiogłowego Corallus caninius więcej (11-16) łusek ma te wgłębienia). Zazwyczaj szósta i siódma łuska górnej wargi leży bezpośrednio pod okiem (u Corallus caninus oddziela je kilka drobniejszych łusek lub rowek). Z 14-18 łusek dolnej wargi (sublabialne) 5 do 7 maja wgłębienia termoreceptorowe. Całą głowę pokrywają drobne łuski mniej więcej tego samego rozmiaru (u Corallus caninus część łusek jest wyraźnie większa). Wyjątek stanowią łuski końca pyska (rostralne), nosowe, międzynozdrzowe (internasalne) i górnej wargi. Łusek brzusznych jest 219 - 250 i 70 - 112 podogonowych. W odróżnieniu od Corallus caninus łuski te są podzielone. Ogon jest bardzo chwytny do tego stopnia, że wąż może zwisać z gałęzi tylko na ogonie, a także ciężko go z niej ściągnąć. Podstawowe zabarwienie ciała jest różne u każdego osobnika w zależności od przynależności do odmiany (patrz cech szczególne). Zazwyczaj jest to żywa zieleń i jej różne odcienie zdarzają się osobniki całe żółte lub turkusowe, ale zazwyczaj są to samice w ciąży lub i opiekujące się jajkami. Wzdłuż grzbietu i po bokach ciała ciągną się białe, żółte, niebieskie pasy lub plamy złożone z pojedynczych łusek lub ich grup. Zabarwienie brzuch też jest zróżnicowane i może być w odcieniach białego lub żółtego koloru, a na tym tle mogą się pojawiać plamkowania czarne lub białe. Osobniki młode są całkiem odmiennie ubarwione od dorosłych i są żółte, czerwone, brązowe, a nawet czarne z różnego rodzaju plamkami wzorami złożonymi z jasnych łusek. Uzyskują dorosłe zabarwienie w miarę wzrostu w ciągu 3 lat.

Występowanie
Tereny Papui - Nowej Gwinei, okoliczne wyspy, północne tereny półwyspu York w Australii. Nie znaleziono go w ostatnim czasie w archipelagu wysp Bismarka oraz wysp Salomona choć do niedawna były to jego tereny występowania, które uległy zniszczeniu przez gospodarkę ludzką.

Cechy szczególne
Znanych jest kilka odmian geograficznych, które nie są uznawane za podgatunki. Różnią się one wielkością, morfologią i ubarwieniem, a także temperamentem. Dotychczas wyróżniono najpowszechniejsze odmiany geograficzne takie jak: